Yeşil Bursa olarak anılan bu coğrafya, çok özel bir coğrafyadır. Yeşildir Bursa, zümrüt yeşili. Mavidir Bursa, aynı zamanda turkuazdır, erguvandır. Bal sarısıdır Bursa. Narçiçeği, kiraz çiçeği, şeftali çiçeğidir Bursa. Evliya Çelebi’nin beş kez ziyaret ettiği bir şehirdir Bursa; ‘Velhasıl Sudan İbarettir Bursa’ deyişi ile bereketli ve şifalı sular diyarıdır. Anıt ağaçları, ormanları ve kanyonları ile doğal bir hazinedir. Bu coğrafya çok özel ve anlar içerir. Ulu bir dağın eteğinde, ulu bir şehirdir Bursa. Dünya Mirası olan bu şehir dört mevsim farklı güzeldir.
Doğa Bursa kitabı
2013 yılının sonbahar aylarından günümüze Bursa coğrafyası üzerine çalışıyorum. Bursa coğrafyasının tamamını gezdim, gördüm ve belgeledim. Yapmış olduğum bu çalışma Doğa Bursa isimli, Bursa Valiliği adına çıkan bir kitapta yer aldı. Bu çalışma sadece bir kitap olarak kalmadı, Bursa’da çok yeni bir ekoturizm hareketi olarak yerini aldı. Beni böylesine büyük bir göreve layık gören Bursa’nın eski valisi Münir Karaloğlu’na teşekkür ederim.
Bu yapmış olduğum çalışmada, Bursa coğrafyasının çok özel alanlarına, hangi zaman diliminde gitmenin uygun olacağına dair bir bölüm hazırladım. ‘Bursa’da Özel Alanlar ve Anlar’ bölümünü İznik Gölü’nde Karsak Boğazı’nda yılda sadece iki kez görülebilen su üzerinden batan güneş için açtım. Bursa coğrafyasına bu gözle bakmaya başlayınca pek çok doğal değer ortaya çıktı.
Birincisini 19 Mart 2016 günü gerçekleştirdiğimiz İznik Günbatımı Şenliği’nin önümüzdeki hafta, yani 8 Ekim Cumartesi günü ikincisi kutlanacak. Fotoğrafla ilgilenen, doğayı ve gezmeyi seven tüm dostlarımı İznik Gölü’nde batan güneşi görmeye davet ediyorum…
‘Suya Düşen Işık’ belgeseli
İznik Gölü’ndeki büyülü günbatımları için Bursa Valiliği adına hazırlamış olduğum ‘Suya Düşen Işık’ isimli belgesel film İztv ekranlarında dönmeye başladı. Bu film önümüzdeki hafta yapılacak etkinlikte tekrar gösterilecek. İki yıl boyunca İznik’ten günbatımlarını, Orhangazi’den de gün doğumlarını gözlemledim. İznik Gölü için hazırlamış olduğum çok daha kapsamlı belgeseli çok yakın bir zamanda ilgilisi ile buluşturacağım. Günbatımı ile gün doğumunun en iyi gözlem açısı mevsime göre değişiyor. Mevsime göre güneş hareketini belirlemek.
İznik Gölü’nde güneş her gün ayrı tonda güne veda ediyor
Bu arada İznik Kaymakamı Ali Hamza Pehlivan’ın bir sözünü de burada anmadan geçemeyeceğim. Kaymakam Bey der ki; “İznik Gölü’nde güneş yılda iki kez değil, 365 gün güzel batıyor. Karadeniz’in yağmurları ile beslenen bu topraklar, Ege’nin güneşi ile de bereket saçıyor.”
Karsak Boğazı’nda su üzerinden batan güneş
İznik Gölü’nde, yılda iki kez tekrarlanan bir doğa olayı yaşanıyor. Bu doğa olayı dünya üzerindeki göllerde çok az rastlanabilecek düzeyde. Her yıl tekrarlanan bu doğa olayının en güzel görüldüğü yer; İznik’e bağlı Çakırca Mahallesi. Her yanı dağlarla çevrili olan gölün sadece bir yerinde boşluk bulunuyor. Bu küçük boşluk Karsak Boğazı olarak biliniyor. Boğaz, gölün batısında olmasına karşın, günbatımı senede sadece iki kez buradan suyun içine batar gibi bir izlenim veriyor. 14-21 Mart ile 3-10 Ekim tarihleri arasında, güneş suya değdiği an suyun içerisinde dağılıyor…
‘Dağ başlarının kalın sesli sipahileri’
İznik Gölü’nde her gün büyülü günbatımlarına şahit olabilirsiniz. Günbatımı, İznik İlçesi sınırlarının her yerinden gözlemlenebilir. Abdulvahap Hazretleri Türbesi’nin olduğu tepeden, İznik Limanı ve deniz fenerinin olduğu alandan, İnciraltı’dan, Kayıkhane olarak bilinen bölgeden, Çakırca ve Boyalıca mahallerinden ve özellikle bahar aylarında Göllüce, Narlıca ve Sölöz’den keyifle izlenebilir. Şair Nazım Hikmet, Şeyh Bedrettin Destanı isimli şiir kitabında İznik Gölü’nün muhteşem günbatımları şu şekilde anlatmıştır:
İznik Gölü’nde akşam oldu,
Dağ başlarının kalın sesli sipahileri,
Güneşin boynunu vurup,
Kanını göle akıttılar.
Şair Nazım Hikmet, bu şiirini Bursa Cezaevi’nde, yanında bulunan İznik’e bağlı Müşküle Köyü’nden koğuş arkadaşının anlattıklarında esinlenerek yazmış. Şair, bir de görebilseydi, bizim çektiğimiz fotoğraflar ve filmler eminin yanında çok silik kalırdı.
8 Ekim 2016 Cumartesi günü, Bursa Büyükşehir Belediyesi’nin öncülüğünde, İznik Kaymakamlığı, İznik Belediyesi’nin yürütücülüğünde gerçekleşecek etkinlik 17.30’da İznik Gölü kıyısında bulunan Kayıkhane isimli bölgede fotoğraf sergisi açılışı ile başlayacak. 18.00’da protokol konuşmalarının ardında müzik eşliğinde Karsak Boğazı’nda güneşin batışı izlenecek. Güneş, 19.30 civarında güne veda ettikten sonra aynı alanda görüntü yönetmenliğini yapmış olduğum ‘Suya Batan Güneş’ isimli belgesel filmin gösterimi var. Ardından yine aynı yerde İznik’te çekilen fotoğraflardan oluşan bir de fotoğraf gösterimi bulunuyor. II. İznik Günbatımı Şenliği’nin 9 Ekim Pazar günü programında Tacir Kanyonu’nda doğa yürüyüşü etkinliği bulunuyor.
Metin ve fotoğraflar: İsmail Şahinbaş
03.10.2016