‘Yaşayan Nehirler, Yaşayan Ege Projesi’ ile Büyük Menderes Havzası’nda, su kaynaklarının sürdürülebilir kullanımı ve yönetimi konusunda küresel kabul edilirliği olan Entegre Havza Yönetimi anlayışının yaygınlaştırılması hedefleniyor.
Türkiye’nin güneybatısının can damarı olan Büyük Menderes Nehri’nde su kaynaklarının korunmasını amaçlayan ‘Yaşayan Nehirler, Yaşayan Ege Projesi’nin tanıtım toplantısı 12 Ocak 2011 tarihinde Aydın’da gerçekleştirildi. Coca – Cola Hayata Artı Vakfı, WWF – Türkiye (Doğal Hayatı Koruma Vakfı), Yaşama Dair Vakıf (YADA), Ege Derneği ve Ekosistemi Koruma ve Doğa Sevenler Derneği (EKODOSD) işbirliğiyle yürütülen proje; su kaynaklarının miktar ve kalite olarak insanların ve ekosistemlerin ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde sürdürülebilirliğini sağlamak için havza ölçeğinde katılımcı bir yapının kurulmasına öncülük etmeyi amaçlıyor.
Suyu kullanan ve yöneten tüm tarafların etkin katılımıyla gerçekleştirilecek olan Proje kapsamında; havzanın özelliklerini, paydaşların havzaya yönelik algılarını ve beklentilerini ortaya koyan Büyük Menderes Havza Atlası’nın hazırlanarak Entegre Havza Yönetimi (EHY) yaklaşımının yaygınlaştırılması için bilgi ve farkındalık düzeyinin artırılması planlanıyor. İki yıl sürecek olan proje kapsamında ayrıca, Yaşayan Menderes Girişimi adıyla havza koordinasyon biriminin oluşturulması ve yerel sivil toplum kuruluşları tarafından su kullanımıyla ilgili sorunlara somut çözümler üretecek örnek pilot projelerin uygulanması hedefleniyor.
Büyük Menderes Nehri, havza boyunca öncelikle tarım olmak üzere sanayi ve turizm sektörlerinin su ihtiyaçlarını karşılıyor ve bölgede doğal yaşamın devamlılığını sağlıyor. Ancak artan nüfusa paralel olarak büyüyen su ihtiyacı ve tarımsal, endüstriyel ve evsel atıklarla oluşan su kirliliği havzada yaşayan binlerce kişiyi, havzadaki ekolojik değerleri ve aynı zamanda ekonomik faaliyetleri tehdit ediyor. Bununla birlikte, sürdürülebilir olmayan su yönetimi ve uygulamaları, havza ekosisteminin tahrip olmasına, tarımsal üretiminde ve hayvancılıkta verimin azalmasına, endüstriyel faaliyetlerin aksamasına, turizm alanlarında değer kayıplarına buna bağlı olarak da göçlere neden oluyor.
Tanıtım toplantısında konuşan WWF – Türkiye Genel Müdürü Tolga Baştak, projenin başlamasıyla birlikte WWF – Türkiye’nin Aydın Ofisi’nin de açıldığını belirtti ve “WWF – Türkiye olarak 2007 yılından bu yana Bafa Gölü ve çevresinde tarımda suyun akılcı kullanımı ve gölün korunması için çalışmalar yürütüyoruz. Bu projeyle birlikte çalışmalarımızı havza ölçeğine taşıyarak, büyük resmi, yani havza ölçeğindeki fotoğrafı görmek ve çözümün parçası olmak istiyoruz. Doğal kaynaklarımızın geleceği için geç kalmadan harekete geçmek ve çözümleri hayata geçirmek durumundayız. Projemizin bu çerçevede önemli bir adım olacağına inanıyoruz” dedi.
YADA Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Ali Çalışkan ise “Yaşama Dair Vakıf toplumsal alana ilişkin bilgiler üreten ve bu alanlarda üretilen bilgileri uygulama projelerine dönüştüren, toplumla bilgi arasında köprü olma hedefiyle çalışan bir araştırma ve uygulama merkezi. Havza meselesinde ise çevre ile toplumun kaderini birlikte ele alan yaklaşımlar geliştirmeye çalışan bir kuruluş. Bu projede YADA toplumun havzadaki geçmiş yaşam ve geçim biçimlerinden bugüne gelişinin izlerini sürecek, havzada yaşayan insanların çevreyi nasıl algıladıklarını ve havzanın kaderi ile kendi kaderleri arasında nasıl bağlar kurduklarını ortaya çıkarmaya çalışacak” dedi.