St. Patrick günü dünyanın birçok ülkesinde etkinlikler, festivaller ile kutlanan İrlandalılara ait bir gündür. MS 385-461 tarihleri arasında yaşayan İrlanda azizlerinden biri olan Patrick’in adına ithaf edilmiştir. St. Patrick adına başlayan bu dini seremoni, zaman içinde milyonlarca kişi tarafından kutlanan bir festivale dönüşmüş. Patrick’in ise aslen İrlandalı değil de İngiliz oluşu bana göre ayrı bir ironi oluşturmakta, bir de tabii bu festivalin ilk defa Amerika’da kutlanmış olması…
İrlanda’daki kutlamalar ise Amerika’daki kutlamalar kadar görkemli olmuyor. Dini motiflerin ağırlıklı olduğu yöresel kutlamalarda Katolikler ve Protestanlar giydikleri renkler ile birbirlerinden kolayca ayrılabiliyorlar. Bu arada Katolikler yeşili, Protestanlar ise turuncuyu tercih ediyor. Kutlamalar ise beş gün boyunca devam ediyor.
Amerika’da kutlanan St. Patrick gününde yeşil giymek sadece İrlandalılar için değil, diğer milletlerden olan insanlar için de geleneksel bir hale dönüşmüş durumda. Yeşil renk birçok şeyi temsil ediyor; bu festivalin 17 Mart’ta kutlanıyor olması nedeniyle baharın gelişini, İrlanda bayrağındaki yeşili ve aynı zamanda üç yapraklı yoncayı… St. Patrick gününde; yeşil giymek, üç yapraklı yonca bulmak ve ‘blarney stone’ olarak bilinen taşı öpmenin uğur getirildiğine inanılıyor. Taşı öpebilmek için yalnız herhalde Bungee Jumping, aletli jimnastik vs vs geçmişine bir şekilde sahip olmanız gerekiyor!!! Çünkü oturduğunuz yerden sizi bacaklarınızdan tutacak birkaç kişiye ihtiyacınız var ki, siz geriye doğru kendinizi aşağıya sarkıtıp taşı öpebilin diye… http://en.wikipedia.org/wiki/Blarney_Stone
Bu eğlenceli günün diğer ilginç uygulamaları ise; nehirlerin yeşil renge boyanması ve barların yeşil bira satıyor olması. Satılan biraların ise bilinenin aksine İrlanda değil İngiliz birası olması yine bir başka ironi. Bu arada nehirleri boyamak için kullanılan boyanın formülü ise; Coca Cola’nın formülü gibi, bir sır… Sadece çevreye her hangi bir zararının olmadığı yapılan kimyasal testler ile kanıtlanmış. 16 Mart Cumartesi günü, Chicago Nehri yeşile boyandıktan sonra; nehirde gayda çalarak, yöresel kıyafetler içinde geçen İrlandalıları seyretmek oldukça keyifliydi. Sadece gayda çalanlar değil; boardları üzerinde kürek çekerek giden sörfçüler, kürek takımları, hepsi bambaşka görüntüler oluşturdular.
Amerika’daki ilk kutlamanın 1737 yılında Boston, Massachusetts’de yapılmış olduğu ama bilinen en görkemli kutlamanın ise Chicago kutlamaları olduğu biliniyor. 2 milyondan fazla kişinin Chicago yürüyüşüne katıldığı söyleniyor. Bu yüzden bu günü, yerinde seyretmekten dolayı inanılmaz keyif aldığım bir gün oldu. Geçiş töreninde minicik bebeklerden yaşlılara kadar birçok yaş grubu vardı. Havanın buz gibi olmasına rağmen yaklaşık 1.5 millik yolu yürüyebilmek ve gösterilerini yapabilmek için inanılmaz bir efor sarf ettiler. Hafif hafif yağan kardan ve dondurucu havadan dolayı fotoğraf çekebilmek için durduğumuz yerde parmaklarımı ve yüzümü hissedemeyene kadar, sanırım sadece bir 45 dakikayı geçirebildim.
Bu arada Amerikan nüfusunun çok ciddi bir oranını İrlandalılar oluşturuyor. Bugünkü nüfusları ile toplam 4,5 milyon Amerikalı aslında İrlanda kökenli. 20. yüzyılın ortalarına kadar İrlandalılar, Amerika’da dışlanıp aşağılanan bir göçmen grubuydu, günümüzde ise Amerika’nın en güçlü etnik gruplarından birini İrlandalılar oluşturuyor. Bugüne kadar ki 9 Amerika Başkanı’nın, Barack Obama da dâhil, İrlandalı ataları var. John F. Kennedy ise Amerika’nın İrlandalı Katolik tek başkanı…
Saint Patrick kimdir?
Bazı kaynaklara göre MS 373 yılında doğmuştur ama doğum yerinin İngiltere mi, İrlanda mı olduğu tam olarak bilinmemektedir. MS 460 yılının da 17 Mart’ında öldüğü kabul edilir. St. Patrick, Patrick ismini rahip olduktan sonra almıştır.
16 yaşındayken korsanlar tarafından kaçırılarak İrlanda’da köle olarak satılmış ve 6 sene süren esaret hayatında dini inançları kuvvetlenmiştir. 6. senenin sonunda esaret hayatından kaçarak Britanya’ya geldiği ve rüyasında Patrick’e, bir melek tarafından İrlanda’ya misyoner olarak dönmesi gerektiği söylenir. Bu rüyadan sonra Patrick dini eğitimine başlar ve 15 yıl süren zorlu çalışmalarından sonra papazlığa atanır. Papaz olduktan hemen sonra da artık çok önemli bir görevi vardır; İrlanda’da yaşayan Hristiyanların papazı olmak ve İrlandalıları Hristiyan yapmak.
Metin ve Fotoğraflar: Banu Demir, Göksel Demir
17.03.2013