Van’da Yeni Bir Ağustos Böceği Türü Keşfedildi

İlk kez 2009 yılı yazında, Van Gölü’nün güneydoğusunda, Artos Dağı çevresinde yapılan arazi çalışmaları sırasında bulunan ağustos böceği türüyle, daha sonraki araştırmalar sırasında da karşılaşıldı. Van’ın bir sınır ili olması nedeniyle böceğe ‘Serhat’ adını veren araştırmacılar, bu böceğin bilimsel adını ise ‘Tibicina serhadensis Koçak&Kemal 2010′ olarak kayda geçirdiler.
Keşfedilen bu yeni ağustos böceği türü, Bay ve Bayan Koçak’ın yönettiği Centre for Entological Studies Ankara’nın internet yayın organıCesa News’de (sayı: 55) tanıtılmaktadır (http://www.cesa-tr.org/Cesanews.htm). 26 fotoğrafın yer aldığıbu 19 sayfalık bilimsel yazıda Türkiye’de bugüne kadar kayda geçmişolan Cicadiae ailesi içinde yeni saptanan Tibicina serhadensis ele alınmaktadır. Ağustosböceğigiller diye de bilinen bu ailenin üyesi olan böceklerin en belirgin özellikleri başın iki yanında yer alan iri gözler ile damarları belli olan saydam ve güçlü kanatlardır. İrilikleri ve çıkardıkları sesler bakımından kolayca ayırt edilebilmektedirler. Dünya üzerinde yaklaşık 2.500 ağustosböceği türü olduğu tahmin edilirken, Cesa kayıtları arasında Türkiye’den 32 tür Cicadidae yer almaktadır.
Tibicina serhadensis çoğu ağustos böceği gibi sıcak bölgelerde yaşayan türlerden değildir. Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü’nün verilerine göre Van’da (deniz seviyesinden yüksekliği 1.650 metre) hava sıcaklığı sadece Temmuz ve Ağustos aylarında 20°C’nin üzerine çıkmaktadır. Tibicina serhadensis ise deniz seviyesinden 2.000 – 2.200 metre yükseklikteki dağ yamaçlarında yer alan seyrek çalılıklarda saptanmıştır.

Ürkütüldüklerinde 2 – 3 metre yüksekten 50 – 100 metre uzaklığa kadar uçabilen Tibicina serhadensis, Cicadatra persica ve Cicadatra hyalina türü ağustos böcekleri ile birlikte yaşamaktadır.

Uzun yıllardır Doğu Anadolu bölgesindeki böcekleri inceleyen Bay ve Bayan Koçak, uluslararası üne sahip entomoloji bilginlerindendir. Bugüne kadar çok sayıda böceğe isim vererek bilim dünyasına tanıtmışlardır. Onların da büyük katkı verdiği entomoloji araştırmaları sayesinde Türkiye’de bugün bilinen böcek türü sayısı 15,200’ü aşmıştır. Bay ve Bayan Koçak’ın araştırmaları sayesinde Van’da saptanmış olan 650 kadar böcek türü sayısı her geçen gün biraz daha artmaktadır.

Sırtçantam Dergisi 36. sayı