Su, 21. yy‘ın en büyük silahı. Öyle olacağı söyleniyor. Sınır savaşlarının çıkabileceği bile kimi dillerde ısrarla tekrarlanıyor. Tabii tüm bunlar konuya önem çekmek için yaratılan başlıklar! Her şey buraya kadar iyi görünüyor. Peki sonrası. Hani yazımıza başlık olan “geçmişi geleceğe taşıma, ortak bellek.” zengin ANADOLLU MOZAYİĞİNİ kaybetmeme duygusallığı diyorsanız. İşte can alıcı nokta burada başlıyor. Öyle büyük hayallerimiz yok bizim.
Biz birbirimizi kaybetmemeye çalışırken birileri de yok etmenin hünerini deniyor bir yandan. ALLIANOI, HASANKEYF, MUNZUR, FIRTINA ve diğerleri. Nasıl aynı fotoğrafın içindeler? Hepsinin ismi bir “SU”. Dertleri ortak çünkü. Yüreklerinin orta yerine “baraj “ yerleştirilmeye çalışılıyor. Akıl ve bilgi yok edilerek suya set, yaşama, insan olana göçün yolları gösteriliyor. Bugün dünyanın neresine giderseniz gidin en küçük taş bile korumaya alınırken nedense bizim ülkemizde, Anadolu toprağında kültürsüzlük (!) kendi ironisi içinde yol alıyor. Örnek çok yakınımızda bir ülkeden; Almanya’dan. Baden Würtenberg Eyaleti’ne bağlı Badenweiller Kasabası’ndan. 1953 yılında tamamlanan kazılarla gün ışığına çıkartılan Roma hamamı günümüzde sadece kendi toprağındaki insanlara değil yurt dışından adını duyup gelen, sağlık peşindeki ziyaretçilere de derman oluyor. Onlar üstünü camla örtüp sarıp sarmalarken “biz” aslında diğerleri hadi çabuk çabuk daha çabuk diyerek hem çamura hem de suya gömmek geçici hevesiyle oluşturuyoruz “KÜLTÜR POLİTİKAMIZI”. Geleceğin bizden hesap sorma konusunda hazır olduğunu unutarak, utanmadan 1800 yılı geride bırakmaya hazırlanıyoruz. Üretilen projeler pahalı ne olsa?
Allianoi; 2001 yılında İzmir 1. Kültür Varlıkları Koruma Kurulu tarafından verilen sit kararına karşın şimdi eşiğine yerleşmiş “ Yortanlı Barajı’nın” gölet alanının tam da ortasında sular altında kalma tehlikesiyle yüz yüze. Hakkında açılan sayısız davaya, devam etmekte olan yasal sürece karşın birileri ısrarla kendi umdukları kararı aldırma telaşında. 1800 yıllık, dünyanın en iyi korunmuş sağlık merkezi, bir kaplıca. 45- 47 derece sıcaklığındaki suyuyla zamana karşı direnen, hamamı, mozaikleri, tıp aletleri, çocuk oyuncaklarıyla kapısını sonuna kadar açan o ALLIANOI. Öğrencilerinin tez çalışmaları yarım bıraktırılan ALLIANOI. Seçim telaşının sarıp sarmaladığı okul; ALLIANOI…
Okurken sorularla dolu olmanızı öyle istiyoruz ki. Kültürsüz politikanın, hesapsız turizmin, insanını inatla nerelere sürükleyebileceğinin örnekleri çünkü adını okuduğunuz her yer. Ayağınızın değdiği eski medeniyetler. Bütün renkleri doğmamış çocuklara ait karanlıktan kaçabileceğimiz o okullar. Sadece ALLIANOI değil, Çoruh Vadisi, Munzur Vadisi Milli Parkı, Gökbel Vadisi. Hasankeyf ve Dicle’de yer alan 200’ün üzerinde arkeolojik yerleşim BARAJ SULARININ TEHDİDİ ALTINDA. Hem de toprak kaybetme pahasına, bilgiyi yok etme, insanını evinden ayırmaya kararlı bir tutumla.
Suyu suyla yok etme? Amerika’da EKOLOJİK DENGE bozulduğu için baraj göllerinden vazgeçti. Çünkü yapılan araştırmalar iklimde ciddi değişikliklere yol açtığı sonucunu ortaya çıkardı. Peki, zor mu hatalı sulamadan, çıkar amaçlı davranmaktan caymak. Galiba bu sorunun yanıtı; nasıl bir ülkede, dünyada yaşamak istediğimizle ilgili.
Türkiye; ALLIANOI, HASANKEYF, MUNZUR…FIRTINA ‘dan…
Türkiye; GELECEĞİNDEN…
Türkiye; ORTAK KÜLTÜR’ ünden…
Türkiye; BELLEĞ’ inden vaaz mı geçecek?
CENNET mi? KARANLIK mı? Hüküm sürecek bu topraklarda.
Nasıl bir DÜNYA istiyoruz? Tek bir taşını, değerini, kimliğini kaybetmediğimiz bir yüzyıla hazır mıyız?
Bunlar bizim sorularımız aklımızca.
BİZ “SU ÇOCUKLARI” …
“ aklımızı suya geleceğimizi kuma gömmeyin! “
İffet DİLER