Ülkemizde, doğa sporlarını tanıyan, bilen uygulayan insanlar bile, profesyonel turizm rehberi, alan kılavuzu, dağ mihmandarlığı kelimelerini karıştırmakta, bu üç görevi icra eden insanlara kısa yoldan rehber diye hitap etmektedirler. Durum böyle olunca yetki kargaşası meydana gelmektedir. Oysa 3 görevde Bağlı bulundukları Bakanlıklarınca ayrı ayrı tanımlanmıştır. Çünkü icra edilen 3 görevde, birbirinden çok farklıdır.
Kısaca özetlersek; turizm rehberi, alan kılavuzu, dağ mihmandarı kimdir?
Profesyonel turizm rehberi: Yerli veya yabancı turistlere, turistlerin gezi öncesinde seçmiş oldukları dil ile uyumlu, tanıttığı bölgenin kültürel ve doğal mirasını anlatan, gezi programını seyahat acentesi adına yöneten kişidir.
Alan kılavuzu: Milli parklar kapsamında korunun alan sınırları dâhilinde ziyaretçilere doğru ve sağlıklı bilgilendirme hizmeti veren, milli parkı her yönüyle koruyan kişilerdir.
Dağ mihmandarı: Dağlarda yol gösteren, çıkılan dağı bilen, olağanüstü durumlarda arama, kurtarma organizasyonu ve operasyonu yapabilen dağcıyı ifade etmektedir.
Üç tanımı da dikkatli bir şekilde okuduğumuzda, görevli kişilerin, turizm rehberliği yapabilmeleri için, yabancı bir veya birkaç dil bilmesinin gerektiğini, alan kılavuzluğunda ise sadece korunan alan içerisinde görev yapılabilineceğini ve milli parkı her yönüyle koruması gerektiği açıkça belirtilmiştir.
Dağ mihmandarlığı için ise, dağcı olmanın ilk şart olduğunu, ayrıca arama, kurtarma operasyonu ve organizasyonu yapabilmek gibi çok özel bilgi, beceri ve yeteneklere sahip olması gerektiği hemen dikkatinizi çekmiştir. Rehber, alan kılavuzu veya dağ kılavuzu olarak Uludağ’da görev yapanlar şunu çok iyi bilirler. Uludağ 2.543 metre yüksekliği ile Batı Anadolu’nun en yüksek noktasıdır. Marmara Denizi’nin güneyinde ve denize yakın ve açık oluşu nedeniyle suyun buharlaşmasından oluşan bulutlar Uludağ’da yoğunlaşmaktadır.
Bu Uludağ’ın havası üzerinde doğrudan etkiye sahiptir. Bu nedenle Uludağ’da bir gün içerisinde birkaç mevsimi yaşayabilirsiniz. Yüksekliğin fazla olmamasına rağmen Bu nedenlerden dolayı Uludağ’da görev yapmak, diğer dağlara göre daha zordur. Bilgi, beceri ve tecrübeyi gerektirir.
Hasan Ören
06.12.2013