Kuzeydoğu Anadolu’nun en önemli kuş cennetlerinden olan Kuyucuk Gölü ve yok olma tehlikesi altındaki Aras Nehri Kuş Cenneti’nde KuzeyDoğa Derneği tarafından gerçekleştirilmekte olan kuş halkalama ve araştırma çalışmaları Dünya Çevre Günü’nde de devam ediyor.
Öte yandan bu alanlara ve burada yaşayan binlerce canlıya yönelik tehditler, Türkiye’de doğa koruma kanunların hızla zayıflatılması, içlerinin boşaltılması ve hatta doğa talanını kolaylaştırması giderek artıyor. Bunlara en son korkutucu örnek, isminin tam tersini yapacak olan ‘Tabiatı ve Biyolojik Çeşitliliği Koruma Kanunu.’ Milli parklar, orman ve su havzaları ve diğer korunan alanların imara açılmasına ve kıyılarda fabrika ve santral kurulmasına zemin hazırlayan bu kanun tasarısının Çevre Günü’nde TBMM Genel Kurulu gündemine gelmesi, tepkilerden dolayı ertelendi. Ama tekrar gündeme gelip yasalaşması bekleniyor. Bu durumda, Türkiye’de ‘korunan’ alanların bir anlamı kalmayacak.
Türkiye’nin eşsiz biyocesitliligin hızla yok edildiği, doğa koruma kanunlarının bir bir ortadan kaldırıldığı ve doğal alanların korumalarının kalktığı güzel ülkemizde artık Çevre Günü’nün bir anlamı kalmadı. Bu yüzden KuzeyDoğa Derneği önceki senelerin aksine bu sene Dünya Çevre Günü’nü kutlamama kararı aldı ve ‘Yılın Çevrecisi’ni seçmedi.
Yine de KuzeyDoğa Derneği kuzeydoğu Anadolu’nun doğasını araştırma ve koruma çalışmalarına var gücüyle, yılmadan devam ediyor. 2004 yılından beri Doç. Dr. Çağan Şekercioğlu liderliğinde kuzeydoğu Anadolu’daki önemli doğal alanlarda gerçekleştirilen çalışmalar bu bölgenin kuşlar ve diğer canlılar açısından önemini ortaya koymuştur ve her geçen gün koymaya devam etmektedir.
Türkiye kuşlarının yarısından fazlasını ve binlerce canlıyı barındıran Aras Nehri Kuş Cenneti’nde 2013 yılı ilkbahar halkalama sezonunda Dünya Çevre Günü itibari ile 104 türden 4650 kuş halkalandı. Toplam halkalanan kuş sayısı 44 bini geçti. 2013 yılında alanda kaydedilen yeni türlerle birlikte Aras Nehri Kuş Cenneti’ndeki kuş tür sayısı 247’ye yükseldi. Bu da Türkiye kuş türlerinin % 52’sidir. Taşbülbülü, bıldırcın kılavuzu, ökse ardıcı ve boz çıvgın burada 2013 yılında ilk defa halkalanan türlerden oldu.
Doğu Anadolu’daki ilk Ramsar alanı Kuyucuk Gölü’nde gerçekleştirilen 2013 ilkbahar halkalama çalışmalarında ise şu ana kadar 32 türden 513 kuş halkalanmış olup yeşil arıkuşu ve bataklık kırlangıcı burada ilk kez halkalanan türler olmuştur. Alanda halkalama çalışmaları devam ederken gözlemlenen türler arasında dikkuyruk ördeği, telli turna, kara sumru, tepeli pelikan ve kızılbaşlı örümcekkuşu öne çıkan türler arasında yer almaktadır.
Bu alanların dünya çapındaki ekolojik değerini gösteren bu bilimsel çalışmalar umut verse de, bu ve diğer alanlara yönelik tehditler Dünya Çevre Günü’nde de devam etmektedir. Doğu Anadolu’da en çok kuş türü bulunduran, dünya ve Türkiye çapında nesli tehlikede olan 37 kuş türü ve 12 diğer hayvan türünün kaydedildiği Aras Nehri Kuş Cenneti’nin Tuzluca Barajı’nın suları altında yok olma tehdidi ile karşı karşıya olması bunun en acı örneklerinden biridir.
Son günlerde ülke genelinde doğaya, dolayısıyla tüm canlılara ve insan yaşamına, yeni nesillerin geleceğine yönelik tehditler şiddetlenerek devam etmektedir. Bununla birlikte doğasına, bu zenginliğe ve geleceğine sahip çıkmak isteyenler, ağaçların, kuşların ve diğer canlıların sesini duyurmak ve tüm canlıların yaşam hakkına sahip çıkanlar ‘Taksim Gezi Park’ nöbetleri ile bir araya geldiler. Bu da tüm ülkede genelinde doğaya duyarlı bireyleri, kitleleri harekete geçirdi. Bu sembol etrafında birleşen her kesimden insan doğasına, zenginliğine sahip çıkmak için direnmeye devam etmektedir. Bu hareket çığ gibi büyüyerek devam etmekte ve bu sivil hareket dünyada da oldukça dikkat çekmektedir.
Çevre ve doğa korumaya verilen önemin büyük bir kitle hareketine dönüşmesine rağmen, ülkemizde doğaya yönelik tehditler artarak devam ediyor. Doğamız adına daha da çok bir araya gelmemiz gerekecek bugünlerde. Zira ülkemizdeki doğal alanlar ve burada yaşam bulan nice canlıya yönelik tehditleri arttıracak ve buyuk tahribatlar yaratacak olan Tabiatı ve Biyolojik Çeşitliliği Koruma Kanunu Tasarısı’nın yakın bir zamanda TBMM’de görüşülerek onaylanacak olması çok endişe verici. Dünyada çeşitli etkinliklerle 5 Haziran’da kutlanan Dünya Çevre Günü’nde bunlar yaşanıyor ülkemizde…