Böylesine bir çalıştayın yapılmasına yol açan sebeplerin en başında; Doğa Bursa kitabının yayımlanmasının ardından oluşan pozitif motivasyon geliyor. Bu yayın ile gündeme gelen ve 19-20 Mart 2016 tarihinde birincisi gerçekleşen İznik Günbatımı Şenliği’nin ardından, havzanın doğasının korunması için bir takım çalışmaların yapılması gündeme gelmişti.
Tüm çalışmaların havzanın iki yanına kurulu İznik ve Orhangazi ilçelerinin seçilmişleri, atanmışları ve sivil toplum yöneticilerinin bir arada olacağı bir ortamda gerçekleşmesi gerekiyordu. Bursa Valiliği himayesinde yapılan İznik Gölü Havzası’na Doğal Yaklaşımlar Çalıştayı bu duygu ve düşüncelerle yola çıktı.
Açılış 3 Haziran Cuma günü, DSİ 1. Bölge Müdürlüğü İznik Eğitim ve Dinleme Tesisleri’nin konferans salonunda erken saatlerde başladı. Saygı duruşu ve İstiklal Marşımızın okunmasının ardından program başlamış oldu. Açılışta ilk önce yönetmenliği yaptığım ‘Suya Düşen Işık’ isimli belgesel filmi gösterildi. Ne acı tesadüftür ki, aynı saatlerde bu belgesele sesi ile can veren sevgili dostum Alp Buğdaycı’nın cenazesi kalkmak üzere idi. Bu çalıştay çok önceden planlanan büyük bir etkinlik olduğu için maalesef cenazeye katılamadım.
Ülkemizde tüm etkinlikler protokol konuşmaları ile başlar. Bu seferde böyle oldu ama protokol konuşmaları aslında çalıştayın birinci oturumu gibi oldu. Çünkü bu toplantıya taraf olan tüm görevliler sadece selamlama konuşması değil, aynı zamanda kurumları adına bildiri niteliğinde sunumlar yaptılar.
Orman ve Su İşleri Bakanlığı 2. Bölge Müdürü Yahya Güngör’ün konuşması başlayan süreç, İznik Belediye Başkanı Osman Sargın ve Orhangazi Belediye Başkanı Neşet Çağlayan’ın sunumu ile devam etti. İznik Kaymakamı Ali Hamza Pehlivan ve Orhangazi Kaymakamı Dr. Yalçın Yılmaz’ın konuşmalarının ardından oturuma kısa bir ara verildi. Bu bölümdeki sunumlar gösterdi ki; İznik Gölü Havzası’nda yapılacak her türlü yerinde hareket sivil toplum örgütleri, atanmışlar ve seçilmişler nezdinde karşılık bulacak. Salonda bulunan tüm katılımcılar bu hissi aldığına bizzat şahit oldum.
Birinci oturum Orman ve Su İşleri Bakanlığı 2. Bölge Müdürlüğü’nün yine tarafıma yaptırmış olduğu ‘Bursa’da Özel Anlar ve Alanlar’ isimli belgesel filmin gösterimi ile başladı. Ardından ilk söz sırası bana geldi. Bende, Doğa Bursa kitabının yapım sürecini ve yapılan çalıştayın ardından neler yapılması gerektiği konusunda kısa bir konuşma yaptım. Ardından Orman Su İleri Bakanlığı 2. Bölge Müdürlüğü adına Uzman Biyolog Burçak Gönül; ‘İznik Gölü Sulakalanı’nın Biyolojik Çeşitliliği’, isimli bildirisini sundu. Bu bildiri; Orman ve Su İşleri Bakanlığı 2. Bölge Müdürlüğü’nün 28 Nisan 2016 tarihinde açıklamış olduğu Bursa Tabiat Turizmi 2016-2019 Eylem Planı idi. Bursa Büyükşehir Belediyesi adına çevre mühendisleri Salih Sadık Yaşar ve Gülşah Karakullukçu birlikte hazırlamış oldukları ‘İznik Gölü Havzası’nda Çevre Etki ve Koruma Projeleri’ isimli sunum gerçekleşti. Havzada yapılabilir turizm faaliyetlerini ise Uludağ Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Zeynep Pirselimoğlu Batman’nın sunumundan dinlemiş olduk.
Öğleden sonra yapılan ikinci oturumun ilk sunucusu İznik Müzesi’nde görevli Arkeolog Mehmet Hasan Bozkurt oldu. Bozkurt, ‘Altın Şehir İznik’ isimli bildirisinde; İznik’in niye ‘Altın Şehir’ olarak isimlendirildiğini açıklamasının yanında, geçmişte havzada yapılan tarımsal faaliyetler hakkında bilgiler verdi. Bu sunumun hemen ardından, katılımcıların en çok soru sorduğu ve dikkatli bir şekilde dinledikleri havzanın tarımsal faaliyetleri ile ilgili sunumlara geçildi. Orhangazi Ziraat Odası Başkanı Hasan Cevizlidere ve İznik Ziraat Odası adına Ziraat Mühendisi Türker Şahin’in ‘Biz Üretmezsek İnsanlar Aç Kalır’ sunumu gerçekleşti. Bu sunumların ardından, havzanın en önemli geçim kaynağının tarımsal faaliyetler olduğu için soru yağmuru başladı. Sorular özellikle, tarımsal artıklar ve havzanın kalbinde bulunan sanayi kuruluşu üzerine yoğunlaştı. Sunumları izleyen katılımcılar çok seviyeli bir şekilde kaygılarını ilettiler…
Kısa bir aranın ardından üçüncü oturum Orhangazi Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Murat Öztürk ve İznik Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mahmut Dede’nin sunumları ile başlamış oldu. Bu iki sunumun ardından Gürle Dağı’nda yapılan yamaç paraşütü etkinliklerini, Orhangazi Kaymakamlığı’nda AB projelerinden sorumlu öğretmen Bülent Aydın anlattı. Caner Odabaşoğlu, İznik Ultra’nın havzadaki tarihsel sürecini ve etkinliğin büyüyerek gelişimi üzerine sunumunun ardından Organikev adına Mehmet Akay’ın sunumu ile bu oturum da sona ermiş oldu.
Akşam yemeğinin ardında yapılan oturumda İhsan Karadayı ‘İznik’te 12 Ay Turizm’ isimli sunumunun ardından İznik Kaymakamı Ali Hamza Pehlivan’ın genel değerlendirmesi ile çalıştay 22.00 sularında sona erdi.
Her hareketin veya projenin bir amacı ve bir sonucu bulunur mutlaka. 23 Kasım 2013 tarihinde, Bursa Valisi Münir Karaloğlu’nun, Orhaneli Sadağı Kanyonu’nda tüm katılımcılar ve medya aracılığı ile tüm ülkeye duyurduğu Doğa Bursa projesi kapsamında yapılan çalışmalar devam ediyor. Vali Bey o gün Bursa doğasının planlanması ile ilgili olarak bir hareketi başlatmış oldu. Bu projenin çeşitlenerek devam etmesi gerekli. İznik’te yapılan çalıştayın benzerleri Dağ Yöresi ve Karasi Yöresi için de yapılmalı…
Metin ve fotoğraf: İsmail Şahinbaş
Not: Bu yazı 5 Haziran 2016 tarihinde Yenibirlik Gazetesi’nde Sırtçantam bölümünde de yayımlanmıştır.