Kentsel SİT alanı ilan edilen Mudurnu, eski Türk evleri bakımından önemli bir özelliğe sahiptir. Sivil mimari özellikleri açısından Göynük evlerine benzerlik gösteren ilçenin, tarihini ve kültürünü yansıtan bu evler korumaya alınmıştır. İlçede bulunan 165 adet konut, 8 adet cami, çeşme ve hamam olmak üzere toplam 173 adet mimari değeri yüksek yapı bulunmaktadır.
Armutçular Konağı ise bu yapılar içinde öne çıkmaktadır. Konakta; dört katlı kare planlı 17 oda, 4 büyük salon ve bir büyük sofa bulunuyor. Çıralı çamdan karkaslı ve ahşap kaplamalı konakta ahşap oymalar, muhteşem tavan süslemeleri ve kapı tokmağı gibi ayrıntılar, ziyaretçiler üzerinde hayranlık duygusu uyandırıyor.
Konaklama birimi olarak hizmet veren tarihi evler ise; Hacı Şakirler Konağı, Hacı Abdullahlar Konağı, Urgancıoğlu Yatıevi, Keyvanlar Konağı, Yarışkaşı Konağı ve Fuat Beyler Konağı’dır. Armutçular Konağı, Kazanlar Evi, Haytalar Konağı da tarihi evler arasındadır.
Mudurnu’daki iki ve üç katlı olan tarihi ahşap evlerde, giriş katlarında kiler, mutfak, su sarnıçları bulunurken, geniş taş duvarlar üzerine oturtulan üst katlarda avlu veya sofa etrafında oturma, yeme, yatma amaçlı odalar yer alıyor. İç ve dış mekânlarda ahşap işlemeciliğinin en güzel örnekleri de görülebiliyor.
Mudurnu evleri, genellikle iki ve üç katlıdır. Zemin katlarında depolar, kiler, hizmetçi odaları, mutfaklar ve geleneksel günlerde ailenin birlikte yemek yediği fırın odaları bulunur. Genellikle odalar, bir sofanın etrafında sıralanmıştır. Odaların içinde ocaklar, yüklükler sedirler bulunur.
Evlerin bazıları, dışa yönelik çıkmalar şahnişli ve cumbalıdır. Ayrıca, balkon süslemelerinde ahşap oymacılığının yanı sıra maden işçiliğinin de dekoratif örnekleri de görülür.
Özellikle kapı ve pencerelerde Osmanlı ağaç işçiliğinin en güzel örneklerine rastlanır. Evlerin üzerleri genellikle ahşap kırma çatılı ve alaturka kiremitlidir. Bunların arasında çıkan bacalarda estetik görünüme önem verilmiştir.
Yazı: Kamuran Esen, fotoğraflar: İsmail Şahinbaş