‘İnsanın memleketi doğduğu yer değil, çocukluğunun geçtiği yerdir.’ İnsanların yaşadıklarıyla hayatlarının doğrudan yâda dolaylı etkilendiği ve bu etkileşim sonucu kendilerini şanslı saydıkları dönemler olmuştur. Tıpkı insanlar gibi şehirlerin de tarihsel süreçleri içerisinde kendilerinden doğrudan yâda dolaylı etkilendiği o kentin şansı olan; toplumun geleceğine ışık tutan, yol gösteren, yaşam biçimleriyle örnek olan ve tarihsel süreçte yaptıkları değerlendirildiğinde döneminde idareci, yâda akil adam konumunda iz bırakmış insanları vardır…
Mudurnu’nun tarihi süreci ele alındığında, 1920’lerde kaynayan kazan Anadolu’da her taraf iç ve dış işgalcilerle dolmuş ve çevresindeki bütün yerleşimler hilafet ve mandacılara destek verirken Mudurnu Kaymakamı Abdurrahman Naili Bey’in önderliğinde Kurtuluş Savaşı’nın kalelerinden ve genç Cumhuriyet’in ilk destekçilerinden olmuştur.
1907 yılında doğan Pertev Naili Boratav, İlkokulu Mudurnu’da okur. Bu tarihten sonrada Mudurnu ile ilişkisi vefatına kadar devam eder. 1927’li yıllardan itibaren Mudurnu ve çevre köyleri ile ilgili türkü, hikâye, masal, maniler, düğün, kına geceleri vb halkbilimi (folklor) derlemeler ve geleneksel yaşam biçimi üzerine çalışmalar yapar. Pertev Naili Boratav’ın Mudurnu’da başladığı (folklor) halk bilimi ve halk edebiyatı çalışmaları onu dünyadaki sayılı halk bilimi ustalarından biri yapar.
Mudurnu Boratav’a sahip çıkıyor…
Türkiye üniversitelerinde ilk Halkbilim Kürsüsü onun öncülüğünde kurulmuş. Türk halk edebiyatı ve folkloru üzerine,1927 – 1997 yılları arasında sürdürdüğü yorulmak bilmeyen 70 yıllık çalışmasıyla, çok zengin bir arşiv oluşturmuş. Türk halk edebiyatı ve folkloru alanında çok sayıda bilimsel makalesi ve kitabı da bulunan Pertev Naili Boratav, Türk halk hikâyelerinin, masallarının, tekerlemelerinin, vd kadastrosunu çizen, temelini, yapı ve çatısını kuran bir mimar olarak tanımlanıyor. Pir Sultan Abdal, Köroğlu, Nasrettin Hoca vb isimlerle ilgili olarak yazılı ve sözlü kaynaklardan derlediği bilgilerle bu konudaki çalışmaları başlatan bilim insanı olarak biliniyor. Yaptığı çalışmalarla ulusal ve uluslararası pek çok ödül alan Pertev Naili Boratav; Sedat Simavi Ödülü, Kültür Bakanlığı Onur Ödülü, Truva Folklor Araştırmaları Ödülü, Fransız Bilimsel Araştırmalar Bilimsel Ödülü’nün de sahibi. Mudurnulular geçte olsa Pertev Naili Boratav adına Mudurnu’da bir de kültür evi açtılar. 23 Nisan 2010′da açılan ‘Pertev Naili Boratav Kültür Evi’ çalışmalarını , ‘MUKTUDER’ gönüllüleri yürütüyor. Mudurnulular Derneği’nin yayımladığı derginin ‘Pertev Naili Boratav Özel Sayısı’nda, Mudurnu’nun 18. ve 19. yüzyıllardaki ekonomik, sosyal, siyasi yaşamına ilişkin belgesel nitelikte bilgi ve fotoğraflar yer alıyor. Ayrıca, A. Naili Bey’in ve Pertev Naili Boratav’ın yaşamı arşiv bilgileriyle aktarılıyor. Boratav Ailesi’nin Mudurnulu dostları ile mektuplaşmaları, fotoğraflar, aileyi tanıyanlarla yapılan söyleşiler de derginin içeriğinde yer alıyor. Mudurnu’nun 1930 – 1940 yıllarında derlenmiş türküleri, manileri, düğün gelenekleri vb. de derginin bir diğer ilginç yönünü oluşturuyor. Bolu’daki Mudurnulular Derneği desteği ve aracılığıyla yayımlanan Pertev Naili Boratav özel sayısında; 1919 – 1920’lerde Mudurnu, Mudurnu Türküleri, Mudurnu Abant Dibi Köylerinde Bir Düğün Töreni, Mudurnu Abant Dibi Köyleri Üzerine 1940′da Yapılmış İncelemeden Notlar konularından oluşuyor.
Mudurnu’da P. Naili Boratav adına yapılan bu çalışma geç kalmış bir görevi yerine getirmenin yanında Türkiye ve dünyada halk bilimi ile ilgilenenlerin ve akademik çevrenin yönünü Mudurnu’ya dönmesini sağlayacaktır… Pertev Naili Boratav özel sayısı yayınlanalı daha ilk ayını doldurmadan halk bilimi alanında Truva Kültür –Sanat ödülüne layık görüldü.
Pertev Naili Boratav Kültür Evi ve Mudurnu’ya halkbilimi dalında ilk ödül ve davet yazısı:
Ulusal kültürümüzü korumayı, yaşatmayı ve bu yolla çağdaş kültüre ulaşmayı ilke edinmiş Troya Folklor Araştırmaları Derneği, bu yönde emeği geçmiş, yıllarını kültürümüzü araştırmaya, zenginleştirmeye, gelecek kuşaklara aktarmaya adamış; uğraşlarını ve başarılarını çeşitli alanlarda sergileyerek; çağdaş, demokratik, laik kültürümüzün oluşumuna katkıda bulunmuş bilim insanı, sanatçı ve kurumlara her yıl ödül vermeyi gelenek haline getirmiştir:
Bu yıl on sekizinci kez verilecek Truva Kültür – Sanat Ödülleri Mudurnulular Derneği Yönetim Kurulu Başkanlığı’na MUKTUDER Yönetim Kurulu Başkanlığı’na gerçekleştirdiğiniz ‘P.Naili Boratav Kültür Evi Projesi’ ile 18. Troya Kültür Sanat Ödülleri Organizasyonu’nda ‘Pertev Naili Boratav Halkbilimi Ödülü’ne değer görüldünüz. Bilgilerinize sunar, törene katılmanızı dileriz.
Sevgi ve saygılarımızla
İlhan Gülek (Troya Folklor Araştırmaları Derneği Kurucusu)
Halil Kazankaya (Troya Folklor Araştırmaları Derneği Başkanı)
Ödül töreni 16 Ocak 2011, Pazar günü, 19.00′da başlayan programla, Bahçeşehir Üniversitesi Beşiktaş Yerleşkesi, B2 Konferans Salonu’nda gerçekleşmiştir.