Beldibi Belediyesi’nin kültür yayınlarının ilki olan, gezi kitabı ‘Mağara Çağı’ndan Günümüze Beldibi’ Anabasis Yayınları’ndan piyasaya çıktı. Kitabın Türkçe dışında, İngilizce, Almanca ve Rusça olarak aynı anda piyasaya çıkması turistik amaçlarla hazırlanmış olduğunu gösteriyor.
Ancak bu kitap, Türkiye’de pek sık rastlanan en özet bilgiler, bol renkli fotoğraflar ve reklam sayfaları ile dolu bu kitapta turistik kitap olma niteliğini kat kat aşarak; bilim insanlarının katkılarıyla hazırlanmış, profesyonel fotoğraflarla kalitesini artırmış, bölgenin tarihsel ve doğal değerlerini ayrıntısıyla ön plana çıkarmış, Beldibi’ni merak eden herkes için rehber olabilecek, değerli bir çalışma haline gelmiş.
Kitabın arkeoloji bilimi açısından en önemli yanı, Akdeniz Üniversitesi Eskiçağ Dilleri ve Kültürleri Bölümü öğretim üyelerinden Dr. Mustafa Adak’ın son yıllarda yaptığı çalışmaların sonuçlarını içeren önemli bir kaynak olması. Bu nedenle kitaba turistik bir gezi kitabı olmaktan çok, arkeolojik bir gezi kitabı olma özelliği de kazandırılmış durumda.
Kitabı hazırlayan ekibin Beldibi – Kumbucağı bölgesinde yeni mağaralar ve duvar resimleri keşfettiğini bu yılın Ocak ayında duymuştuk. 1950’li yılların sonundan itibaren Enver Yaşar Bostancı (1923 – 1995) Beldibi, Belbaşı ve Hayıtlıgöl adlı kaya sığınakları ile Belpınar ve Büyük Mağara adlı mağaralarda kazı ve araştırmalar yaparak, Eski Taş Çağı’na tarihlenen bu buluntu yerlerini bilim dünyasına tanıtmıştır. Antalya’nın 24 km güneyindeki Kumbucağı bölgesinde yer alan bu yerlerden Beldibi, Belpınar ve Hayıtlıgöl’de Türkiye’nin en eski mağara duvar resimleri de kaydedilmiştir. Ancak arkeolojik araştırmalar daha sonraki yıllarda Antalya’nın 30 km kuzeybatısındaki Karain Mağarası’nda yoğunlaştığından, Beldibi’nde ki mağaralara bugüne kadar gereken önem verilmedi. Beldibi Belediyesi’nin ricası üzerine Akdeniz Üniversitesi uzmanları bölgenin İlk ve Ortaçağ’da ki topografyasını ilk kez araştırmış oldular ve mağara ve kaya sığınaklarını yeniden incelediler.
Doğal olarak böyle bir gezi kitabında Beldibi’nin tanıtımı bölgenin tarihi ve arkeolojisiyle sınırlı kalmamış. Toroslar Doğa Sporları Kulübü’nden (TODOSK) Celal Güzelyürek, Beldibi’nin bugünkü durumuyla doğa sporlarına uygun alanlarını tanıtmış. Toplam 6 adet doğa yürüyüşü parkuru ayrıntılı haritalarla bu kitabı eline alan herkesin kolayca bulabileceği hale getirilmiş. Bu arada doğa yürüyüşçülerinin dikkatini çekecek flora zenginliği de unutulmamış; Akdeniz Üniversitesi Biyoloji Bölümü’nden Olcay Düşen yörede yetişen ağaç, bodur ağaç, ot ve çiçek türleri konusunda bilgiler vermiş.
Kısaca, Mağara Çağı’ndan Günümüze Beldibi, yöreyi, gerçek anlamda mağara çağından günümüze kadar, İsmail Şahinbaş’ın muhteşem fotoğraflarıyla tanıtıp anlatmayı başarmış. Beldibi Belediye Başkanı Abdullah Çelik’i ve tüm belediye yetkililerini kutluyor bu çalışmanın Türkiye’nin tüm belediyelerine örnek olmasını diliyoruz.
Yayınlayanlar ve yayınlatanlar eksik olmasın.
Yazı: Sinan Kılıç
Sırtçantam 5. sayı, Mayıs 2005