Trabzon’un Maçka İlçesi sınırlarında bulunan Livera (Yazlık) Köyü’nde yüzyıllardır süre gelen ‘Kalandar’ kutlamaları yapılıyor. Anadolu halk kültüründe ‘kalandaris’ veya ‘kalandar’ olarak bilinir ve Ocak ayının diğer adıdır. Latincede ‘calendea’ şeklinde geçen bu sözcük ayın ilk günü anlamında olup hesap tutulan defter ve batı dillerinde ‘calender’ şeklinde yazılıp ‘takvim’ anlamına gelmektedir.
Kalandar gecesi yani yeni yılın ilk gecesi Rum-i takvime göre Ocak ayının 1’ine tekabül etmektedir. Bizim esas aldığımız miladi takvim kapsamında ise 13 Ocak’ı 14 Ocak’a bağlayan geceye denk gelir.
Bu gecede Livera Köyü’nde yeni yıl kutlamaları yapılır. Köyün gençleri yüzlerini maneya (Kazanın altında yanan ateşin dumanından oluşan madde) ile boyarlar, tanınmayacak şekilde kostüm giyerler ve Karakoncolos (orman, dağ, yaban adamı) kılığına bürünürler. Köyde kapı kapı dolaşarak çeşitli hediyeler alırlar. Genelde elma, armut, ceviz, fındık, ayva vs gibi hediyeler verilmektedir. Fakat yıllar önce Kalandar gecesine özel olarak koliva ve kabak da pişirilirdi. Hatta gün içerisinde hazırlıklara başlanılır akşam Karakoncoloslar heyecanla beklenirdi.
Yazı: Hayrettin İshak Karagöz, fotoğraflar: İsmail Şahinbaş