Şimdi sıra diğer havza kentlerinde:
Prof. Dr. Metin Sözen, Ece Müftüoğlu Narcy, Hurşit Arslan, Faruk Göksu, Gökhan Kılınçkıran, Sezer Cihan ve Zafer Okuducu’dan oluşan ÇEKÜL Vakfı inceleme heyeti, Gaziantep Büyükşehir ve Gaziantep Şehitkâmil Belediyesi’nin davetlisi olarak geldikleri Gaziantep’ten, kendilerine katılan uzman heyet ile birlikte bir dizi toplantı ve inceleme amacıyla Kilis ve Kahramanmaraş’a gitti.
Kilis Valisi Turhan Ayvaz, Kilis Belediye Başkanı M. Abdi Bulut, Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı Asım Güzelbey, Gaziantep Şehitkâmil Belediye Başkanı M. Rıdvan Fadıloğlu, Kahramanmaraş Valilisi Mehmet Niyazi Tanılır, Kahramanmaraş Belediye Başkanı Mustafa Poyraz ile gerçekleştirilen toplantılar sonucunda aynı bölgede yer alan bu iki kentin, Gaziantep’ten kentsel koruma çalışmalarında teknik destek almasına ve aralarında yakın bir iletişim ve izleme sistemi kurulmasına karar verildi.
İnceleme gezisi, havzadaki kentler arası geçişin kilit noktalarından biri olan Kilis’ten başladı. Kamu-yerel-sivil-özel kesimlerin katılımıyla yapılan Kilis inceleme gezisinde, kentsel sit alanı ve çevresindeki doku incelendi. Kentin karakterini ortaya çıkaracak çekirdek dokunun görünür olması ve ana meydan ile sokakların bütünleştirilmesi, koruma çalışmalarının Gaziantep ile bağlantı kurularak ilerlemesi gerektiği konusunda ortak karar alındı. Koruma hareketinin, mutlaka halkın da içinde olacağı yöntemlerle uygulanması gerektiği vurgulandı. KUDEB’in kurulmasının, sokak sağlıklaştırma çalışmalarının Kabaltı Mevkii’nden başlamasının doğru olacağına değinen Prof. Dr. Metin Sözen, Kilis’in geleneksel yaşam kültürünün hala görünür olduğunu ve yaşadığını, bunun için biran önce Kent Müzesi’nin açılması gerektiğini vurguladı.
Belediye Pasajı’nın tabela ve aydınlatma projelerinin oluşturulması, Kent Müzesi’nin kurulması, Cumhuriyet Caddesi’nde aydınlatma ve cephe çalışmalarının yapılması, eski doku içinde kentin resmikabul alanı olarak işlevlendirilecek bir mekânın oluşturulması, Kilis kentinin ‘kendini koruyan kent’ olması için atması gereken adımlar olarak sıralandı.
Gaziantep Şehitkâmil Belediyesi ve Şahinbey Belediyesi ise, Büyükşehir önderliğinde başlayan koruma hareketini boyutlandırmaya başladılar. Gaziantep/Şehitkâmil’e bağlı olan Dülük antik kentinin ve antik kentin çevresinde yer alan yeni yerleşim alanının, Dülük’ün özgün kimliğinin algılanmasını engellemeyecek şekilde buluşturulması hedefleniyor. Yapılan inceleme sonucunda ÇEKÜL bu hedef doğrultusunda bir dizi öneri geliştirecek.
Uzun yıllar Dulkadiroğulları’nın hâkimiyetinde kalan Maraş’ta, o döneme ait pek çok cami, medrese, külliye ve sivil mimari örnekleri bulunuyor. İncelemenin sonucunda Kahramanmaraş’ta Valilik ve Belediye öncülüğünde başlayan ve başarıyla sürdürülen restorasyon çalışmalarının hızlanmasına ve havza illeriyle eşgüdüm içerisinde, ancak havza kentleri arasındaki farklılıkları öne çıkararak bütüncül bir koruma çalışması gerçekleştirilmesine karar verildi.
Doğu Akdeniz ve Fırat Havzası’nın kentleri, il sınırlarını aşan bir ölçekte koruma çalışmalarını hızla planlıyor. Bu çalışmalar Suriye ile ilişkilerin gelişmesi ile sınır ötesi bir boyut kazanıyor. Bu olumlu gelişmelerin diğer havza kentlerine örnek oluşturması bekleniyor.
