Asya Kalkınma Bankası raporuna göre, başta Pakistan olmak üzere Asya ülkelerinde milyonlarca insan, iklim değişikliğinden kaynaklanan yeni doğal felaketlerle yerlerinden olabilir. ‘İklim Değişikliği ve Asya ve Pasifik’te Göç’ başlıklı rapora göre, Pakistan, Bangladeş, Hindistan ve Maldiv Adaları çok büyük risk altında bulunuyor. Bunun yanında; Endonezya, Filipinler, Tayland, Vietnam, Japonya, Çin ve Güney Kore gibi ülkeler de risk açısından hassas bölgeler kabul ediliyorlar.
Cenevre merkezli Internal Displacement Monitoring Centre (IDMC) ve Norveç Mülteci Konseyi’nin (NRC) son araştırmalarına göre, 2010 yılında 30 milyonu Asya ülkelerinde olmak üzere dünya çapına 42 milyon kişi yaşadıkları yerleri terk etmek zorunda kaldılar.
2008 yılında 36 milyon kişi, 2009 yılında ise 17 milyon kişi küresel iklim değişikliğine bağlı bu tür felaketler yüzünden yerlerinden oldu. Bu ivme ve rakamlar göz önüne alındığında, 2020 yılına kadar 50 milyon insanın iklim değişikliğine bağlı felaketler nedeniyle yaşadıkları yerleri terk etmek zorunda kalacağı hesap ediliyor. Üstelik bu tür projeksiyonlar, iyimser projeksiyonlar olarak değerlendiriliyor. Uzmanlar, 2050 yılına kadar 1 milyar insanın evlerinden olacağına da kesin gözüyle bakıyorlar.
Rapor edilen doğal afetlerin sayısı son 20 yılda yaklaşık 200 kat artarak, 400’e ulaştı. Bu afetlerde ilk iki sırayı ise sel ve fırtınalar alıyor. 2009 yılında Çin ve Hindistan’da meydana gelen seller sonucunda, bu ülkelerin orta kesimlerinde, kuzey ve güney bölgelerinde yaşayan 15 milyon insan yerlerini terke ettiler.
Pakistan’da ise, evleri ve geçim alanları sel suları tarafından tahrip edilen 11 milyon insan çaresizce bu bölgeleri bırakmak zorunda kaldılar.
Raporun açıklanması sırasında konuşan NRC Genel Sekreteri Elisabeth Rasmusson: “felaketlerden kaynaklanan zorunlu göç, büyük ölçektedir. İklim değişikliğine bağlı bu tür felaketlerin etkilediği kadın ve çocuklar başta olmak üzere her bireyin ihtiyaç duyduğu yardımın ve korumanın sağlanması çok önemlidir. Bu raporu ve gerçekleşen felaketleri göz ardı edemeyiz. Olaylar bize durumun aciliyetini ve önemini kanıtlıyor’’ diyor ve sözlerine şunları ekliyor, “Doğal afetlerin yerinde önlenmesi çabasının artırılması ve bu bölgelerin yerel olarak korunması çok daha önemlidir.”
Küresel olarak kıyı bölgelerinde yaşayan ve yüksek risk altında olan insanların büyük bölümü Asya’nın sekiz ya da on ülkesindeki bölgelerde bulunuyor. Çevre felaketleri nedeniyle kitlesel göç zorunda kalan milyonlarca insanın çok büyük bir sorun olduğunu belirten raporla ilgili olarak ABD Yoksulluğu Önleme, Cinsiyet ve Sosyal Geliştirme Bölümü Direktörü Bart Edes ise; “Bu durum bir tehdit beklentisi değil, gerçekleşeceği beklenen ve önceden bilinen bir durumdur ve felaketlerin adresleri bellidir” diyor. Bart Edes, gelecek için pek de hoş olmayan uyarılar yapmakta ve sözlerine şu cümleyi eklemektedir; “acil olarak harekete geçilmesi için politik liderlere ve devlet adamlarına ihtiyacımız var!”
Bugün, dünya çapında 26 milyon insan çatışma bölgelerinden ya da insan hakları ihlallerinin olduğu bölgelerden kaçarak, göçmen durumunda yaşamaktadır ve bu insanlar doğal felaketler nedeniyle yerlerinden olan insanlardan sayıca daha azdır ancak uluslararası alanda sorunlarını ve seslerini daha fazla ve etkili olarak duyurabilmektedirler.
Eldeki verilere ve önümüzdeki dönemlere göre hızla artması beklenen iklim değişikliğine bağlı deprem, sel, fırtına gibi doğal felaketlerin meydana getireceği kitlesel göç sonucunda ihtiyaç duyulacak olan barınma ve yerleşim bölgeleri, zaman kullanma, enerji sağlama ve bulaşıcı ve salgın hastalıklar için ciddi planlamalar gerekmektedir. Korkunç boyuttaki felaketler yaşanmadan önce önlemlerin alınması ise daha da önemlidir.
Çevre Misyonu Platformu (ÇEVREM)
(Çeviri: Ruhi Köktürk)
2009 yılında Asya’da yaşanan iklim değişikliğine bağlı doğal afetler
Country Ülke |
Type Felaket |
Start date Başlangıç tarihi |
Etkilenen Kişi Sayısı |
Source Kaynak |
Percentage Yerinden olanların yüzdesi |
India Hindistan |
Flood Sel |
25/09/2009 25.09.2009 |
2,500,000 2.500.000 |
Reuters AlertNet Reuters AlertNet |
15% % 15 |
India Hindistan |
Fırtına / Cyclone |
25/05/2009 25.05.2009 |
2,300,920 2.300.920 |
Reuters AlertNet Reuters AlertNet |
14% % 14 |
China Çin |
Storm (TyphoonFırtına / Typhoon Mora |
09/08/2009 09.08.2009 |
1,620,000 1.620.000 |
UN OCHA BM OCHA |
10% % 10 |
China Çin |
Flood Sel |
01/07/2009 01.07.2009 |
938,000 938.000 |
IFRC IFRC |
6% % 6 |
Bangladesh Bangladeş |
Storm (Cyclone Aila)Fırtına (Cyclone) |
25/05/2009 25.05.2009 |
842,000 842.000 |
UN BM |
5% % 5 |
Indonesia Endonezya |
Earthquake (West Deprem (Batı SumaSumatra) |
30/09/2009 30.09.2009 |
675,000 675.000 |
UN OCHA BM OCHA |
4% % 4 |
India Hindistan |
Flood Sel |
01/07/2009 01.07.2009 |
500,000 500.000 |
Action Aid Action Aid |
3% % 3 |
Total Toplam |
9375920 9.375.920 |
57% % 57 |
2010 yılında Asya’da yaşanan iklim değişikliğine bağlı doğal afetler
Country Ülke |
Type Felaket |
Start date Başlangıç tarihi |
Number displacement Etkilenen Kişi Sayısı |
Source Kaynak |
displaced Yerinden olanların yüzdesi |
China Çin |
Flood Sel |
07/05/2010 07.05.2010 |
15,200,000 15.200.000 |
IFRC/DMIS IFRC / DMIS |
36% % 36 |
Pakistan Pakistan |
Flood Sel |
06/04/2010 06.04.2010 |
11,000,000 11.000.000 |
Pakistan Floods Shelter Cluster Pakistan Floods Shelter Cluster |
26% % 26 |
Colombia Kolombiya |
Flood Sel |
06/04/2010 06.04.2010 |
1,500,000 1.500.000 |
Center for International Disaster Uluslararası Afet Merkezi Information (CIDIBilgi (CIDI) |
4% % 4 |
Colombia Kolombiya |
Flood Sel |
01/07/2010 01.07.2010 |
1,500,000 1.500.000 |
National Red Cross- Colombia Ulusal Kızılhaç – Kolombiya |
4% % 4 |
Thailand Tayland |
Flood Sel |
10/10/2010 10.10.2010 |
1,000,000 1.000.000 |
AFP- news agency AFP haber ajansı |
2% % 2 |
Nigeria Nijerya |
Flood Sel |
13/09/2010 13.09.2010 |
560,000 560.000 |
AFP- news agency AFP haber ajansı |
1% % 1 |
India Hindistan |
Flood Sel |
05/09/2010 05.09.2010 |
523,000 523.000 |
Dartmouth Floods Observatory Dartmouth Taşkınlar Gözlemevi |
1% % 1 |
Total Toplam |
31283000 31.283.000 |
74% % 74 |
Fotoğraf: İsmail Şahinbaş