Deniz kaplumbağasının kilometreler kat ederek Akdeniz kumsallarına yuva yapmak için çıktığı kumsalların 20 tanesi Türkiye’de bulunuyor. Ancak Türkiye kıyıları turizm yatırımları, ikinci konutlar, endüstri yatırımları, kaçak kum alımı, tesadüfi balıkçılık başta olmak üzere insan faaliyetleri nedeniyle baskı altında.
Bu durum, tüm dünyada nesli tehlike altında olan deniz kaplumbağalarının yuvalama yapacağı alanları doğrudan etkiliyor. Kumsal değerlendirme çalışmaları sonucunda yuvalama alanlarının güncel durumunun belirlenmesinin yanı sıra daha etkili korunması için öneriler ortaya koyulacak. Çalışma WWF-Türkiye tarafından GEF Küçük Destek Programı (SGP) işbirliğiyle yürütülüyor.
Türkiye’deki yuvalama alanları yeterince sağlıklı mı?
Türkiye, deniz kaplumbağalarının Akdeniz’deki önemli yuvalama alanları arasında yer alıyor. WWF-Türkiye’nin 2003 yılında gerçekleştirdiği çalışmada 20 yuvalama kumsalının % 64’ünün kötü durumda olduğu belirlendi. Alanların % 24’ünde iyileştirilmesi gerekliliği ortaya koyulurken, sadece % 12’sinin makul durumda olduğu sonucu ortaya çıktı.
İhtiyacımız olan, güncel bilgi! Yeniden kumsallardayız…
Yuvalama kumsallarının durumunu ve alanlara yönelik tehditleri güncel bilgilerle ortaya koymak, kıyılarımızın karşı karşıya olduğu tehditleri anlatmak ve ilgili tarafları harekete geçirmek için çok önemli. Bu yüzden Batı Akdeniz’de Dalyan’dan başlayıp, Orta Akdeniz’de Göksu Deltası’ndan geçerek Doğu Akdeniz’de Samandağ’a uzanan 21 yuvalama kumsalını incelemeye başladık. Neden 20 değil 21 kumsal? Çünkü bu çalışmaya yeşil deniz kaplumbağası için yeni bir yuvalama alanı olan Mersin’e bağlı Davultepe kumsalı da dahil oldu.
Batı, Orta ve Doğu Akdeniz olarak yola çıkan üç ekip, 20 Haziran – 12 Temmuz 2013 arasında gündüz ve gece çalışmaları yapıyor. Tüm kumsallar bittiğinde toplam 270 km adım adım yürünmüş olacak. Gündüz, 21 kumsalın koordinatları, doğal oluşumları, yapıların kapladığı alan gibi bilgiler GPS ile belirlenirken, gece çalışmasında kumsallardaki ışık durumu, insan faaliyetlerine bağlı olumsuzluklar not ediliyor. Kumsalların güncel durumlarını daha etkili ortaya koymak için fotoğrafları çekiliyor. Araziden kalan zamanda yerel yönetimlere ve sivil toplum kuruluşlarına bilgilendirmeler yapılıyor.
Nerelere gidiyoruz?
Batı Akdeniz
Muğla – Ekincik, Dalyan, Dalaman, Fethiye
Antalya – Patara, Kale-Demre, Kumluca, Çıralı, Tekirova
Orta Akdeniz
Antalya – Belek, Kızılot, Demirtaş, Gazipaşa;
Mersin – Anamur, Göksu Deltası
Doğu Akdeniz
Mersin – Alata, Davultepe, Kazanlı;
Adana – Akyatan, Yumurtalık, Samandağ
Çalışma sonucunda ne elde edeceğiz?
– Güncel durum değerlendirmesinden elde edilen sonuçlar, 2003 yılındaki verilerle karşılaştırılarak, tehditler ve çözüm önerileri ortaya koyan rapor hazırlanacak. Geniş bir bakış açısıyla yapılan bu değerlendirme sonuçları, türün daha etkili korunması için hazırlanan Deniz Kaplumbağaları Ulusal Tür Eylem Planı’na güncel veri sağlayacak.
– Yuvalama kumsallarının 10 yıl sonraki durumunu öngören tahminler geliştirilecek.
– Yuvalama alan çalışmalarını uzun yıllar yürüten ekiplerin deneyimi ve bilgi birikimiyle kumsalların daha etkin korunması için öneriler sunulacak.
– Yerel ölçekte izleme ve koruma çalışmalarının devamlılığı için ilgili taraflar tarafından uygulanacak ve yaygınlaştırılacak bir standart yöntemin oluşturulmasına katkı sağlanacak.
WWF-Türkiye