Sadrazam Sokollu Mehmet Paşa tarafından 1578 yılında Mimar Sinan’a yaptırılan Azapkapı Sokollu Mehmet Paşa Camisi, İstanbul İl Özel İdaresi’nce restore ediliyor.
Rölöve, restitüsyon, restorasyon projeleri 2008 yılında Bölge Koruma Kurulu’nda onaylanan caminin restorasyon uygulaması İstanbul İl Özel İdaresi ve Vakıflar II. Bölge Müdürlüğü kontrollüğünde ve oluşturulan Bilim Kurulu rehberliğinde yürütülecek.
Restorasyon kapsamında taş hasarlarının onarılması, yüzey temizliği yapılması, ahşap kapı ve kapakların restore edilmesi, kurşunların yenilenmesi, çimento esaslı harçların temizlenmesi, çatlakların onarımı, çürüyen ahşap pencerelerin değiştirilmesi, minare şerefesi altındaki taş bozulmalarının giderilmesi gibi müdahaleler yapılacak.
Caminin etrafında yükselen zemin seviyesinin özgün durumuna getirilmesi, statik ve zemin analizleri, çatlak ve kot ölçümleri yapılarak güçlendirme ihtiyacı olup olmadığı da tespit edilecek.
Ayrıca minare altındaki çeşmenin onarılması, drenaj yapılması, bahçenin düzenlenmesi, tuvalet hacimlerinin yenilenmesi de uygulama kapsamında yaptırılacak.
Caminin mimari özellikleri
Haliç kıyısında, tonozlarla yapılmış bir bodrum kat üzerinde yükselen caminin iki yandan merdivenle ulaşılan son cemaat yerinden girilen harim bölümü, hemen hemen kare şeklindedir.
Mihrap kıble tarafında dışarı taşkın biçimde yapılmıştır. Mimar Sinan bu camide Edirne Selimiye Cami’ndeki sistemi daha küçük ölçekli olarak uygulamış, orta kubbeyi sekiz payenin taşıdığı kemerler üzerine oturtmuştur. Cepheler kesme taşla kaplanmıştır. Son cemaat yerinin esas cephesinin Mimar Sinan tasarımındaki biçimi bugün net olarak anlaşılamamaktadır. Bu bölümün aslında galeri biçiminde sütunlu ve açık olduğu da düşünülebilir.
Caminin bir özelliği de minaresinin yerleştirilişidir. Minareye son cemaat yerinin kuzeyinde yükselen bir mekândan, sivri kemerli ve yüksek bir köprüye oturan kapalı bir geçitle ulaşılır.