Türkiye tarafından 1984 tarihinde imzalanan; Avrupa Konseyi tarafından 19 Eylül 1979 yılında, Avrupa’nın Yaban Hayatı ve Yaşama Ortamlarını Koruma Sözleşmesi olan Bern Sözleşmesi gereğince korumakla yükümlü olduğu Caretta carettalar; Göynük Sahilleri’nde var olama savaşı veriyor.
Türkiye sahillerinde 95 milyon yıldır yaşayan ve yaşanan kıyı kullanımı ve diğer çevre sorunlarından dolayı nesli tehlike altında olan ve de her sahilde yaşam savaşı veren Caretta carettalar Göynük Sahilleri’nde de soylarını devam ettirmek için var olma savaşını sürdürüyor.
Türkiye’de Ekincik, Dalyan, Dalaman – Sarıgerme, Fethiye – Çalış Kumsalı, Patara, Kale, Kumluca, Olympos – Çıralı, Tekirova, Belek, Kızılot, Demirtaş, Gazipaşa, Anamur, Göksu Deltası, Alata, Kazanlı, Akyatan, Yumurtaklık ve Samandağ Caretta caretta yumurtlama kumsallarıdır.
Antalya’da toplam 9 sahilde, Olimpos – Çıralı’ya bağlı ise 5 küçük koyda yumurtalarını bırakan Caretta carettalar Göynük kumsallarına da yumurtalarını bırakmak için gelmektedirler.
Özellikle Akdeniz sahillerinin tamamını yumurtlamak için kullanan Caretta carettalar için, önemli alan olarak kabul edilmemiş (başka amaçlar için kullanılmak üzere özellikle kabul edilmeyip, göz ardı edilen sahillerimiz çok vardır) sahillerimiz Antalya kıyılarında da çok fazladır ve de ne yazık ki tehlikeye çok açıktırlar.
Bu alanlardan biri de Göynük Sahili’dir ve sahilde Caretta carettaların yumurta bıraktığını bilemeyen halk, özel olarak belirlenmemiş yumurtlama alanlarına (yuvalar) bilmeden zarar verebilmektedirler.
Yumurtlamak için geceyi seçen Caretta carettalar, yumurtalarını bırakmak için sahile çıkmakta ve çok sıkıntı çekmektedirler. Sahildeki şezlonglara sıkışmakta, ışıktan dolayı sahilden çok içeri, çalılık ormanlık alana girmekte ve geri dönmekte ciddi sıkıntılar çekmektedirler.
Özel olarak izlenmedikleri için yumurta bıraktığını bilmeyen Göynük Sahili’ni kullanan halk, yuvalama alanları üzerinde, yumurtaları kumda sıkıştırarak ezilecek ekinlikler yapmaktadır. Örneğin şemsiye koymakta, üzerine küçük teknelerini çekmekte ya da oturmaktadırlar.
Bu korumasız ve savunmasız durumu Göynük Sahili’nde gören platform gönüllülerimiz konuya müdahale etmişler ve yuvaları korumaya alma çalışmalarına başlamışlardır.
Bölgede karavan kampında kalan gönüllülerimiz; Sanat Galerisi sahibi Meriç Çankaya, Opera Sanatçısı Yaşar Esgin ve Emekli Matematik Öğretmeni Hüseyin Güneş günlerce çalışma yürütmüşlerdir. Öncelikle geceleri yumurtlamaya gelen Caretta carettaları izleyerek yuvaları tespit etmişler; ardından çalılarla alanları belirlemişler ve de yuvalar için kafes yaparak ciddi bir çalışma yapmışlardır. Kumsalı kullananlar için de farkındalık yaratmak isteyen Platform gönüllülerimiz Göynük’te 9 Caretta caretta yuvasını korumaya almışlardır.
Çevre ve Orman Bakanlığının, 2009 / 10 sayılı Deniz Kaplumbağalarının Korunması Genelgesinde, Caretta caretta ve Chelonia mydas türleri IUCN (Dünya Koruma Birliği) kriterlerine göre ‘Nesli Tehlikede’ statüsündedir, genelgesiyle durumu bütün illere bildirmiş ancak ne yazık ki, bakanlık koruma çalışmaları için yeterli kaynak ayırmamıştır.
Konuyla ilgili Platform olarak, Antalya Valiliği’ne dilekçemizi göndererek yuvaların korunması ve Türkiye’deki yıllık Caretta caretta yuvalama sayılarına Göynük’teki yuvaların da eklenmesi ve bakanlık kanalıyla Bern Sözleşmesi koordinasyonuna iletilmesi talebimizi ilettik.
Göynük Sahilleri’ni günübirlik kullanan yurttaşlarımızdan ve konuyla ilgili resmi kurumlardan Göynük Sahili’ne yumurtlamaya gelen Caretta carettaların yumurtalarından yavrularının çıkıncaya kadar koruma çalışmalarına katılmalarını ve insanlık bilincimize ve insanlık gururumuza yeni bir sayfa eklemelerini bekliyoruz.
Antalya Isparta Burdur Denizli Kaş Platformu